Norwid o emancypacji
to tytuł ciekawego wykładu, na który Biblioteka Miejska zaprosiła młodzież szkół średnich. O tym, jak Cyprian Norwid - poeta, myśliciel, ale też człowiek epoki wielu istotnych przemian społecznych - postrzegł rolę kobiet w kulturze i życiu, w interesujący i przystępny sposób mówiła dr Magdalena Woźniewska-Działak z Wydziału Nauk Humanistycznych UKSW.
- Emancypacja kobiet to bardzo ważna kwestia nie tylko dla Norwida, ale jedna z najważniejszych kwestii społecznych i politycznych w XIX w. - podkreśliła.
Przypomnieć należy, że Norwid należy do drugiego pokolenia romantyków. - Jest spadkobiercą myśli romantycznej. Jego dojrzałość przypada na lata 40, niemalże połowę wieku. To okres wielu dynamicznych przemian społecznych i obyczajowych zainicjowanych m.in. przez romantyzm. W tym czasie wypływa, w bardzo konkretny sposób, kwestia kobieca - mówiła Magdalena Woźniewska-Działak. - Kobiety zaczynają pisać, tworzyć życie kulturalne. Norwid w nim uczestniczył, więc miał świadomość, że to jest rzecz, na którą trzeba zwrócić uwagę, zadać pytanie: jaką rolę w życiu kulturalnym, obyczajowym, literackim odgrywają kobiety.
W twórczości Norwida kwestia znaczenia kobiet dojrzewała. W młodzieńczej poezji nie odgrywały jeszcze znaczącej roli, ale stopniowo zaczęło się to zmieniać. Poglądów poety, m.in. na kwestie emancypacji, należy szukać w jego korespondencji. - Norwid pisał wiele listów. Często powracał w nich do relacji między mężczyznami i kobietami. W listach jest najbardziej prywatny, jest osobisty w rozmaitych wyznaniach, choć bywał człowiekiem powściągliwym i skrytym - do zapoznania się z nimi zachęcała Magdalena Woźniewska-Działak.
Mówiąc o Norwidzie i kwestii kobiet, nie można pominąć tych, które odegrały w jego życiu najważniejsze role: w młodzieńczych latach - Brygida i Kamila, Maria Kalergis - wielka miłość obecna w sercu, myśli i twórczości, Maria Trembicka - jako powiernica odegrała w życiu poety olbrzymią rolę. - To w korespondencji do niej należy szukać rozumienia Norwida relacji między kobietą i mężczyzną - zauważyła wykładowczyni. Ważne w jego życiu były również Zofia Węgierska - intelektualistka, która doskonale rozumiała twórczość i postawę poety, Joanna Kuczyńska - starsza i zamężna oraz Maria Sadowska - pisarka związana z wileńskim środowiskiem literacki, autorka wielu humoresek i powieści.
Swój stosunek do szeroko rozumianej roli kobiet Norwid omówił w swoim ostatnim szkicu publicystycznym - „Emancypacja kobiet”, któremu Magdalena Woźniewska-Działak poświęciła sporą część spotkania z wyszkowską młodzieżą. Zastanawiano się również, czy jego rozumienie emancypacji było nowoczesne, nawet jak na ówczesne czasy.
- Emancypacja kobiet to bardzo ważna kwestia nie tylko dla Norwida, ale jedna z najważniejszych kwestii społecznych i politycznych w XIX w. - podkreśliła.
Przypomnieć należy, że Norwid należy do drugiego pokolenia romantyków. - Jest spadkobiercą myśli romantycznej. Jego dojrzałość przypada na lata 40, niemalże połowę wieku. To okres wielu dynamicznych przemian społecznych i obyczajowych zainicjowanych m.in. przez romantyzm. W tym czasie wypływa, w bardzo konkretny sposób, kwestia kobieca - mówiła Magdalena Woźniewska-Działak. - Kobiety zaczynają pisać, tworzyć życie kulturalne. Norwid w nim uczestniczył, więc miał świadomość, że to jest rzecz, na którą trzeba zwrócić uwagę, zadać pytanie: jaką rolę w życiu kulturalnym, obyczajowym, literackim odgrywają kobiety.
W twórczości Norwida kwestia znaczenia kobiet dojrzewała. W młodzieńczej poezji nie odgrywały jeszcze znaczącej roli, ale stopniowo zaczęło się to zmieniać. Poglądów poety, m.in. na kwestie emancypacji, należy szukać w jego korespondencji. - Norwid pisał wiele listów. Często powracał w nich do relacji między mężczyznami i kobietami. W listach jest najbardziej prywatny, jest osobisty w rozmaitych wyznaniach, choć bywał człowiekiem powściągliwym i skrytym - do zapoznania się z nimi zachęcała Magdalena Woźniewska-Działak.
Mówiąc o Norwidzie i kwestii kobiet, nie można pominąć tych, które odegrały w jego życiu najważniejsze role: w młodzieńczych latach - Brygida i Kamila, Maria Kalergis - wielka miłość obecna w sercu, myśli i twórczości, Maria Trembicka - jako powiernica odegrała w życiu poety olbrzymią rolę. - To w korespondencji do niej należy szukać rozumienia Norwida relacji między kobietą i mężczyzną - zauważyła wykładowczyni. Ważne w jego życiu były również Zofia Węgierska - intelektualistka, która doskonale rozumiała twórczość i postawę poety, Joanna Kuczyńska - starsza i zamężna oraz Maria Sadowska - pisarka związana z wileńskim środowiskiem literacki, autorka wielu humoresek i powieści.
Swój stosunek do szeroko rozumianej roli kobiet Norwid omówił w swoim ostatnim szkicu publicystycznym - „Emancypacja kobiet”, któremu Magdalena Woźniewska-Działak poświęciła sporą część spotkania z wyszkowską młodzieżą. Zastanawiano się również, czy jego rozumienie emancypacji było nowoczesne, nawet jak na ówczesne czasy.
SB
Źródło: „Nowy Wyszkowiak” Nr 43 z 27 października 2023 r.