Jesteś tutaj:

Wernisaż Średniowieczne źródła naszego dziedzictwa Sofia Kijowska - Ostrów lednicki

113
Wernisaż Średniowieczne źródła

naszego dziedzictwa Sofia Kijowska - Ostrów lednicki

W lutym 2022 r. los ponownie splótł dzieje dwóch narodów, polskiego i ukraińskiego. 24 lutego 2022 r. wojska Federacji Rosyjskiej dokonały inwazji na Ukrainę, co stanowiło eskalację wojny trwającej od 2014. r. Imperialne plany Moskwy dotyczące przesunięcia granicy jak najdalej na zachód, będące jeszcze spuścizną Iwana I Kality, doprowadziły do ponownego wybuchu wojny w Europie. Setki, tysiące, a jak się później okazało miliony uchodźców z Ukrainy, głównie kobiet i dzieci, w poszukiwaniu azylu, przekroczyło granicę z Rzeczpospolitą. Polacy spontanicznie, od pierwszych dni wojny przyjmowali pod swoje dachy ofiary zbrodniczego reżimu. W ten to sposób do Wyszkowa trafiła Anastazja Kuczerenko - pracownik Muzeum Sofia Kijowska. Dzięki jej staraniom do Biblioteki Miejskiej w Wyszkowie trafiła w wersji elektronicznej wystawa poświęcona wspólnemu dziedzictwu polsko-ukraińskiemu.
Wystawa ta powstała w wyniku starań dwóch ośrodków muzealnych - Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy i Narodowego Rezerwatu Sofia Kijowska. Już w czerwcu 2018 r. instytucje te podpisały międzynarodową umowę o współpracy, obejmującą między innymi prowadzenie wspólnych zadań kulturalnych i oświatowych, działania naukowo-badawcze, wymianę informacji w sferze ochrony i konserwacji zabytków oraz organizacji konferencji i wystaw. Obie te placówki mają w swojej pieczy budowle sięgające początków chrześcijaństwa i organizacji państwowości w ich krajach. Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy dba o pozostałości grodu i jedne z najstarszych w Polsce relikty preromańskiej architektury pałacowo-sakralnej, wzniesionej w czasach panowania księcia Mieszka I na Ostrowie Lednickim. Narodowy Rezerwat Sofia Kijowska administruje najważniejszym obiektem architektury sakralnej na Ukrainie - zespołem cerkiewnym Sobór Sofijski w Kijowie, który znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wernisaż wystawy pt Średniowieczne źródła naszego dziedzictwa Sofia Kijowska - Ostrów Lednicki odbył się 18 października 2022 r. w Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej im. C. Norwida w Wyszkowie. Brali w nim udział uczniowie I LO im.C.K. Norwida, CEZiU Kopernik, ZS nr 1 im. M. Skłodowskiej-Curie oraz nauczyciele, dyrektorzy szkół, a także Naczelnik Wydziału Edukacji w Starostwie Powiatowym w Wyszkowie. Wystawa jest objęta Patronatem byłego Ambasadora Ukrainy w RP Andrija Deszczycy. Obecny Ambasador Wasyl Zwarycz, w tak dramatycznym dla Ukrainy czasie, nie mógł wziąć udziału – w uroczystym otwarciu wystawy, przedstawiciel ukraińskiej ambasady złożył podziękowania za tę inicjatywę na ręce dyrektor M-GBP w Wyszkowie. Jednakże nie zabrakło wśród odbiorców reprezentacji ukraińskiej, stanowili ją bliscy Anastazji Kucherenko, którzy nie powrócili, jak ona do Kijowa, i wciąż znajdują bezpieczne schronienie wśród nas. Kuratorskie oprowadzenie po wystawie zapewniło Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy - do Wyszkowa przyjechała pani Ewa Pawlak, pracownik muzeum a zarazem współautorka wystawy. Uczestnicy wernisażu mieli ogromną przyjemność słuchać wykładu pani kustosz, niezwykle żywego, pełnego pasji i smaczków historycznych. Na dwudziestu czterech barwnych planszach ułożonych chronologicznie przedstawiono wspólne sąsiedzkie dzieje średniowiecznych państw, Polski piastowskiej i Rusi Kijowskiej, która była wówczas głównym ośrodkiem państwowotwórczym w Europie Wschodniej. Kto wie, gdyby nie przegrana bitwa nad rzeką Kałką w 1223 r., stoczona z okrutnymi barbarzyńcami ze wschodu, w której walczyło 40 tysięcy Rusinów przeciwko hordom Czyngis-chana, być może historia Europy potoczyłaby się inaczej, być może to Kijów, a nie Moskwa, stałby się centrum jednoczącym kraje ruskie. W wyniku druzgocącej klęski armii Rusińskiej, Mongołowie zajęli najpierw Krym, a następnie uzależnili od siebie kraje Europy Wschodniej, najeżdżając na Węgry i Polskę. Początek końca większych podbojów mongolskich w Europie przyniosła nierozstrzygnięta bitwa pod Legnicą (1241 r.) i kłótnie pomiędzy Tatarami, doprowadzając do rozpadu imperium Czyngis-chana, które jednak nie przestało być groźne i nadal ściągało haracz z ziem ruskich. Mongołowie jeszcze dwukrotnie dokonywali najazdu na ziemie polskie, ruskie i węgierskie, hamując tym samym proces jednoczenia państwa piastowskiego i odbudowę Rusi. Kres ich najazdom przyniosły dopiero bitwy pod Łagowem i Starym Sączem, gdzie połączone wojska polsko-węgierskie w 1288 r. pokonały hordy tatarskie. Uważajmy, historia lubi się powtarzać! Proszę Państwa, czy warto odwiedzić wystawę, czy warto znać historię, osądźcie sami. My ze swej strony zapraszamy serdecznie do zapoznania się ze wspólnymi średniowiecznymi źródłami naszego dziedzictwa kulturowego.

Ireneusz Elward

Źródło: Wyszkowiak Nr 43 z 25 października 2022 r.