Jesteś tutaj:

NIEMIECKA PROPAGANDA W MIEJSKIEJ BIBLIOTECE

958
NIEMIECKA PROPAGANDA W MIEJSKIEJ BIBLIOTECE

W 75. rocznicę wybuchu II wojny światowej w Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej otwarto wystawę poświęconą walkom stoczonym na terenie Mazowsza. Wernisażowi towarzyszyła także projekcja niemieckiego filmu propagandowego "Dywizjon bombowy Lützow", który został nagrany w 1940 roku w zgliszczach zbombardowanego Wyszkowa.
Wystawa została wypożyczona z Muzeum Niepodległości w Warszawie. Dyrektor biblioteki Małgorzata Ślesik-Nasiadko powitała gości i przedstawiła wszystkie zbiory przygotowane z okazji rocznicy. Warszawa, Ostrołęka, Modlin, Wizna, Bzura, Kamieńczyk, Wyszków, Płock, Pułtusk, Tczew, Maków, Brok i Kręgi to tylko niektóre z miejscowości opisanych na wystawie. Eksponaty przedstawiają mundury, zabytkowe hełmy niemieckie i polskie, prasowe wycinki oraz informacje na temat broni, wojsk i ofiar. Fragment wystawy dotyczącej Wyszkowa to eksponaty, które towarzyszyły realizacji produkcji w mieście.
Po obejrzeniu ekspozycji odbyła się projekcja filmu. Regionalista Mirosław Powierza opowiedział o historii produkcji, w jakich okolicznościach powstała i które części Wyszkowa z 1940 roku można będzie dostrzec.
- Ten film w Wyszkowie owiany był legendą - powiedział Mirosław Powierza. - Wielokrotnie można było usłyszeć od mieszkańców miasta o tym, że ktoś widział te fragmenty. Wielu wyszkowian przez lata poszukiwało tego filmu, aż w końcu udało nam się zorganizować pokaz. Doświadczamy momentu, gdy po ponad 70 latach zobaczymy płonący Wyszków.
Opowiadając o niemieckiej produkcji, Mirosław Powierza przypomniał, że miasto spłonęło dwukrotnie. Po raz pierwszy we wrześniu 1939 roku, a następnie ekipa filmowa podpaliła i wysadziła w powietrze Wyszków na potrzeby filmu. Wówczas, jak wyjaśnił regionalista, centrum miasta zniknęło z powierzchni ziemi. Specjalne oddziały Wehrmachtu wywiozły gruzy i zgodnie ze wspomnieniami wyszkowian, zbudowano z nich drogi dojazdowe do lotniska w Kręgach.
"Dywizjon bombowy Lützow" to niemiecki film propagandowy, nakręcony między innymi na terenie Wyszkowa w sierpniu 1940 roku. Swoją premierę miał w lutym 1941 roku.
Produkcja jest sfabularyzowana, opowiada o agresji Niemiec na Polskę. Obraz powstał w celu podniesienia morale niemieckich żołnierzy po zwycięstwie nad Polską, a przed planowanym atakiem na Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.
Nazistowscy piloci są przedstawieni w filmie jako niezwyciężeni wojownicy, którzy walczą o przyszłość niemieckiego narodu, jako bohaterscy i nieustraszeni żołnierze, którzy niszczą kolejne jednostki wroga. W filmie nie ma polskich samolotów, odtwarzają je Avia B-534, na których zamieszczono polskie znaki rozpoznawcze. Słowackie maszyny oraz tamtejsi żołnierze wcielają się w rolę wroga, którego Niemcy przy każdej okazji starają się unicestwić zarówno w powietrzu, jak i na lądzie. Film nakręcono w Wyszkowie, lecz pozostałe ujęcia plenerowe i lotnicze zrealizowano na lotnisku nieopodal Kołobrzegu. "Dywizjon bombowy Lützow" wyświetlany był wówczas na terenie całej okupowanej Europy oraz w krajach sojuszniczych, wspierających wojska niemieckie.
Przez wiele lat fotografie z filmu wykorzystywano w różnych publikacjach. Zdjęcia miały być dowodem ruiny po II wojnie światowej, jakie powstały na terenie Wyszkowa. Dopiero z biegiem lat uświadomiono kolejnym autorom, że jest to mistyfikacja, a zniszczeń dokonano na potrzeby produkcji. Zdjęcia identyfikowano jednak z działaniami wojsk niemieckich podczas agresji na Polskę.
Film rozpoczyna się charakterystyczną, typowo niemiecką podniosłą muzyką. Podczas wybranych 32 minut wyświetlanych w bibliotece widać kilka charakterystycznych dla Wyszkowa i okolic miejsc. Jednym z nich jest kapliczka św. Anny na Zakręziu umiejscowiona przy ul. Białostockiej, okolice rzeki Bug przy Pałacu Skarżyńskich w miejscu, gdzie kiedyś znajdował się most pontonowy. W filmie widać także kościół pw. św. Idziego, ówczesny rynek oraz ul. Nadgórze, którą w filmie maszerują niemieccy żołnierze.
Jak zaznaczył Mirosław Powierza, będą trwały rozmowy aby polepszyć jakość filmu, by móc pokazać go szerszej publiczności. Po projekcji mieszkańcy wymieniali się spostrzeżeniami i wspomnieniami członków rodzin i dyskutowali nad przekazem niemieckiej propagandy.

Roksana Pokraśniewicz

Źródło: "Wyszków24" Nr 36 z 9 września 2014 r.